Trend na ‘czyste opakowania’ i minimalizm – czy do każdego segmentu i na każdy produkt?

Trend "czystych opakowań" (clean packaging) jest zakorzeniony w szerszym nurcie działań na rzecz zrównoważonego rozwoju, otwartości i przejrzystości oraz praktyk przyjaznych dla środowiska. Wynika to z faktu, że menedżerowie marek dostrzegają rosnące znaczenie potrzeby dostosowania się do wartości konsumenckich i oczekiwań etycznych, a czyste opakowania odzwierciedlają zaangażowanie marki w odpowiedzialne praktyki biznesowe, co może pomóc w budowaniu zaufania i przywiązania do marki wśród świadomych ekologicznie konsumentów.

Mają na to wpływ w pierwszym rzędzie obawy wielu z nas o zrównoważony rozwój środowiska, w tym o wpływ odpadów opakowaniowych na planetę. Marki badają materiały biodegradowalne, nadające się do recyklingu lub wykonane z zasobów odnawialnych, co wiąże się rosnącą świadomością zanieczyszczenia Ziemi plastikiem oraz negatywnym wpływem tego tworzywa na oceany i dziką przyrodę. Czyste opakowania często pociągają za sobą wykorzystanie alternatywnych materiałów, takich jak kompostowalne tworzywa sztuczne czy też tworzywa sztuczne pochodzenia roślinnego lub pochodzące z recyklingu. Poza tym, nabywcy oczekują od marek przejrzystości, a czyste opakowania są zgodne z tym pragnieniem - marki dostarczają jasnych informacji na temat materiałów użytych w opakowaniach, sposobów pozyskiwania tych materiałów oraz ogólnego wpływu produktu na środowisko. Czyste opakowania są często związane z wysiłkami na rzecz minimalizacji odpadów opakowaniowych. Marki mogą zdecydować się na projekty opakowań, które zużywają mniej materiałów, zawierają opcje wielokrotnego napełniania lub zachęcają konsumentów do recyklingu.

Czyste opakowania zwykle charakteryzują się minimalizmem i prostą estetyką. Takie podejście nie tylko przemawia do konsumentów poszukujących nie przeładowanej wizualizacji, ale także jest zgodne z ideą wykorzystywania mniejszej ilości zasobów i tworzenia mniejszej ilości odpadów.  Apple słynie z eleganckich i minimalistycznych opakowań produktów, kładąc nacisk na prostotę w projektowaniu, ale też wykorzystując materiały nadające się do recyklingu i redukując niepotrzebne elementy opakowania. Opakowania Apple odzwierciedlają jej zaangażowanie w zrównoważony rozwój środowiska. Kosmetyki pielęgnacyjne Aesop znane są ze swoich czystych i wyrafinowanych opakowań (https://www.aesop.com/de/en/c/skin/). Marka wykorzystuje butelki z bursztynowego szkła i minimalistyczne etykiety, tworząc estetykę premium marki świadomej ekologicznie. Obuwie marki Rothy’s także wykorzystuje czyste i minimalistyczne opakowania dla swoich produktów. Marka podkreśla swoje zaangażowanie w wykorzystywanie materiałów pochodzących z recyklingu, a jej opakowania odzwierciedlają elegancką i ekologiczną estetykę (https://rothys.com/pages/sustainability). Amerykańska marka modowa Everlane (https://www.everlane.com/cleaner-fashion) już 5 lat temu usunęła wszystkie tworzywa sztuczne ze swoich opakowań, używając dziś wyłącznie papierowych przesyłek i kartonów pochodzących w 100% z recyklingu, a także mieszanki plastikowych toreb foliowych LDPE pochodzących w 100% z recyklingu oraz toreb papierowych Seaman Paper Vela, posiadających certyfikat FSC i będących alternatywą dla tradycyjnych plastikowych toreb foliowych.

Tym działaniom sprzyjają coraz bardziej rygorystyczne przepisy i standardy branżowe odnoszące się do odpadów opakowaniowych i praktyk zrównoważonego rozwoju.  

 

Czy trend ten jest uniwersalny?

Chociaż trend ‘czystych opakowań’ zyskał popularność w ostatnich latach, nie ma on uniwersalnego zastosowania do wszystkich kategorii produktowych ani wszystkich segmentów rynku.

Demografia konsumentów odgrywa kluczową rolę w zainteresowaniu ‘czystymi opakowaniami’. Świadomość ekologiczna i preferencje dla zrównoważonych produktów są bardziej widoczne wśród młodszych konsumentów oraz osób z wyższym wykształceniem. Na to nakładają się różnice kulturowe i regionalne. W Skandynawii, krajach Beneluxu czy Niemczech troska o środowisko i zrównoważony rozwój mogą być ważniejsze dla konsumentów, co prowadzi do większej akceptacji i popytu na czyste opakowania. W innych regionach świata względy ekonomiczne (niskie ceny produktów) mogą odgrywać znacznie istotniejszą rolę

Jeśli chodzi o branże, to na przykład przemysł spożywczy i napojów oraz produkty higieny osobistej często zauważają silne zapotrzebowanie konsumentów na zrównoważone i czyste opakowania ze względu na bezpośredni związek produktu ze zdrowiem i dobrym samopoczuciem. Z kolei w branżach, w których priorytetem jest wygoda lub trwałość, przyjęcie czystych opakowań może być wolniejsze. Niektóre produkty mają określone wymagania funkcjonalne, które mogą ograniczać możliwość zastosowania czystych opakowań. Na przykład produkty wymagające skutecznej ochrony, takie jak urządzenia elektroniczne, mogą przedkładać trwałe i skuteczne w ochronie opakowanie nad minimalizm i przyjazność dla środowiska. W segmentach produktów luksusowych nacisk na czyste opakowania może być różny – jedne marki zmierzają w kierunku zrównoważonego luksusu, podczas gdy inne przedkładają takie aspekty opakowań, jak np. wyszukane i wysokiej jakości materiały.

A ‘minimalizm’?

Trend na minimalistyczne opakowania też nie jest uniwersalny. Minimalistyczne opakowania zyskały popularność w niektórych segmentach, ale mogą nie być zupełnie nieprzydatne w innych.

Atrakcyjność minimalistycznych opakowań często zależy od preferencji konsumentów z danego segmentu. Jedni nabywcy doceniają prostotę i czysty design, podczas gdy inni mogą preferować bardziej wyszukane, ozdobne opakowania. Ma to częściowo związek z różnicami generacyjnymi. Np. boomersów pociąga stylistyka odzwierciedlająca wartości i trendy ich młodości (nostalgiczne estetyka lat 60. i 70.). Pokolenie X ma tendencję do doceniania równowagi między estetyką tradycyjną, a nowoczesną; podobają się im opakowania, które przekazują autentyczność. Także minimalistyczne i funkcjonalne projekty mogą być atrakcyjne dla tego pokolenia. Milenialsi zwykle skłaniają się ku czystym, nowoczesnym i zaawansowanym technologicznie projektom. Cenione są zrównoważone i świadome społecznie elementy projektu. Uwagę milenialsów przyciągają marki silnie obecne cyfrowo, wsparte atrakcyjnymi wizualnie treściami. Pokolenie Z przyciągają odważne, żywe i stymulujące wizualnie obrazy. Autentyczność w projektowaniu - treści generowane przez użytkowników i realne doświadczenia - są ważne dla tego pokolenia. Preferencje estetyczne pokolenia Alpha ciągle ewoluują. Może mieć na nie wpływ projektowanie cyfrowe oraz innowacyjne, interaktywne elementy wizualne. Także kolorowe, zabawne projekty mogą być atrakcyjne dla tego pokolenia.

Minimalistyczne opakowania są częściej kojarzone z takimi kategoriami produktów, jak technologia, kosmetyki i wysokiej klasy towary konsumpcyjne. Produkty, które podkreślają nowoczesny, elegancki lub wysokiej jakości wizerunek, często dobrze pasują do minimalistycznych opakowań. Minimalistyczne opakowania są często kojarzone z produktami luksusowymi. Marki w tych segmentach mogą używać czystych i prostych wzorów, aby przekazać poczucie ekskluzywności i wyrafinowania. Wiąże się to też z tożsamością marki. Te marki, które koncentrują się na minimalistycznej estetyce (jak np. japońska Muji) lub przekazują przesłanie prostoty i czystości, mogą uznać, że minimalistyczne opakowanie wzmacnia ich wizerunek. Za to marki o bardziej skomplikowanej lub kolorowej tożsamości mogą zdecydować się na opakowanie, które jest zgodne z tymi cechami.

Jak widać, aktualnie trend na ‘czyste opakowania’ oraz minimalizm estetyczny, choć silnie widoczny nie jest jednak uniwersalny.